Solfej Eğitimi ve Şan Eğitimi

Konservatuar eğitiminde alan dersi olan solfej eğitimi tüm müzik derslerinin temelini oluşturmaktadır. Bu vaziyet ferdin meslek hayatında da devam etmektedir. Solfej ve ses eğitiminin gaye ve beklentilerinde benzer noktaların olduğu söylenebilir. Genel olarak her iki eğitimde de; yeterli müzik bilgisine sahip, eserleri analiz edebilen ve bir müzik parçasını iç kulağıyla duyabilen; Müzikal hassasiyet, düşünme, yaratma, yorumlama ve müzikalite gücüne sahip bireylerin yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Türk toplumunun sosyo-kültürel gelişimine katkı sağlayabilecek, Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ün sanat anlayışını kavrayabilecek sanatçılar yetiştirmek bu hedefler içinde sayılabilir.

 

Solfej dersindeki başarının şan derslerini olumlu yönde etkilediği düşünülmektedir. Programda; temel müzik bilgisi, müzik teorisi, fazlaca sesli okuma, fazlaca sesli işitme, entonasyon, müzikalite vb. Mevzuları içeren solfej eğitimi; Şan dersi için temel hazırlar ve destekler. Solfej eğitmenleri açısından; Ses kullanması mevzusunda tahsil almış öğrencilerin metin okuma konusunda daha huzurlu olmaları beklenebilir. Soyut olarak çalgının kendisi olarak anlatım edilebilecek şarkı eğitimi bu yönüyle solfej eğitimindeki müzikal işitme ile benzerlik göstermektedir. Dolayısıyla müzikal işitmedeki bu soyutluğun, ses eğitimi alan öğrenciler tarafınca daha net anlaşılması beklenebilir.

 

Solfej eğitimi şan eğitiminde oldukça önemli bir yere sahiptir. Çünkü temelde solfej eğitiminin -kazanmak istedikleri- konuları şan eğitiminin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle şan öğretmenlerinin solfej öğretmenlerinden beklentisi sağlam bir solfej temeli oluşturmasıdır. Bu beklenti, şarkı söyleme kısımlarını çalışmanın yanında; Piyano çalarken ve deşifre ederken de kendini gösterir.

 

Yetersiz solfej eğitimi almış bir şarkıcı, yeni bir yapıt üzerinde çalışırken büyük zorluk çekecektir. Yetersiz solfej eğitimi, kolay bir egzersizi bile gerçekleştirmeyi imkansız hale getirebilir. Bu nedenle şan eğitmenlerinin derslerinde öğrencilerinden bekledikleri; en azından işin şifresi halledilebilir ve anahtarı okumada sorun yok. Bu sayede öğrenciler açıklamalarına ve yorumlarına daha çok ilgi duyabilirler. Kısacası solfej eğitimi kifayetsiz olan bir şarkıcının ustalaşmış düşünmesi ve dolayısıyla meslek hayatında kendisine yer bulması zor olabilir.

 

Bilindiği üzere her iki eğitimde de kullanılan malzemeler sağlamdır. Sesin doğru kullanımı ancak ses eğitimi için değil solfej eğitimi için de önemlidir. Ses eğitmenlerinin solfej eğitmenlerinden beklediği bir diğer nokta ise okuma parçalarındaki sesin daha da yorulması sebebiyle ders öncesi seslendirmelere ehemmiyet vermeleridir. Böyle bir yaklaşım ve beklentiler, materyalin doğru kullanması ile her iki eğitimin de istenilen verilere ulaşmasını mümkün kılabilir.

 

Solfej eğitiminde yapıt okuma, işitme egzersizleri ve benzeri bireysel davranışlara yer verilmesi önemlidir. Dersteki bu bireysel tutumlar ancak dersin başarısını etkilemekle kalmaz, hem de öğrencinin eksikliklerini fark etmesini ve sınıfta yer edinmesini sağlayarak itimat duygusu sağlar.

 

Bu anlamda Koro Bölümünde öğrenim gören öğrencilerin bireysel ses eğitimleri de kendi alanları için ehemmiyet arz etmektedir. Opera Korosu Sanat Dalı, Koro Bölümü, Koro Bölümü, Opera Bölümü ve Halk Müziği Sesi bölümlerinde tahsil gören konservatuar öğrencileri, programları dahilinde müfredatlarına nazaran bireysel şan eğitimi vermektedir. Solfej derslerinde bireysel okumanın öneminin kavrandığı noktada solfej ve ses eğitiminin ortak bir tatbik alanı bulduğu söylenebilir. Özellikle solfej eğitiminde uygulanan bireysel okumaların olumlu etkilerinin ses eğitimine katkı sağlayacağı görülmektedir.